Gjatë një interviste të martën, ish-kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj, tha se marrëveshja e njohjes reciproke me Serbinë mund të finalizohet deri në fund të vitit pasi kryeministri serb bën presion për asociimin e diskutueshëm të komunave serbe deri në të njëjtën datë.
Kosova shpalli pavarësinë në vitin 2008 pas luftës së përgjakshme të Kosovës me Serbinë e viteve 1998-1999, e cila ishte një ish-krahinë. Që atëherë, dialogu i udhëhequr nga BE për normalizim ka qenë kryesisht i pasuksesshëm, me shumicën e marrëveshjeve të nënshkruara të pazbatuara dhe njohjen reciproke, që Serbia thotë se nuk do të ndodhë kurrë, as edhe një herë në tryezë.
“Serbia do të insistojë në atë që e quan normalizim të plotë pa njohje, de jure. Mendoj se kjo do të jetë beteja e fundit mes Kosovës dhe Serbisë, aleatëve që të pajtohen plotësisht me Serbinë. Marrëveshja për normalizimin e plotë Kosovë-Serbi bazuar në njohjen reciproke është afër. Besoj se është para Krishtlindjeve”, tha ai.
Kjo do të bazohet në vitet e punës; shtoi ai duke falënderuar BE-në dhe SHBA-në për përfshirjen e tyre.
“Jam i bindur se jemi në drejtimin e duhur; do të ishte një lajm i mirë për ne. Lajmi për marrëveshjen do të ishte një lloj çlirimi”, shtoi ai.
Ndërkohë, ish-ministri serb dhe lideri i Partisë Popullore, Vuk Jeremiç, tha se nëse Kosova nuk e pranon formimin e Asociacionit të Komunave Serbe, nuk do të ketë marrëveshje.
Ai në një rezolutë tha se duhet të caktohet një afat deri më 31 dhjetor të këtij viti dhe se Serbia duhet të shpallë të gjithë ndërmjetësimin e Brukselit të pasuksesshëm dhe të përfunduar.
“Është pjesë e Rezolutës për Kosovën dhe Metohinë që Partia Popullore do t’ia propozojë Kuvendit të Serbisë”, tha Jeremiç.
Ai theksoi se rezoluta e angazhon Qeverinë që të mos ndërmarrë asnjë hap për të mundësuar anëtarësimin e Kosovës në organizatat ndërkombëtare, në radhë të parë në OKB.
Deklaratat e tij i bëjnë jehonë ndjenjave të kryeministres serbe Ana Brnabiç, e cila gjatë një vizite në pjesën veriore të Kosovës me shumicë serbe në fundjavë, tha se nuk ka asnjë shans për marrëveshje të mëtejshme për normalizim nëse asociacioni nuk formohet.
“Themelimi i bashkësisë së komunave serbe është baza e marrëveshjes së Brukselit, e marrëveshjes së parë për normalizim, dhe derisa të kemi asociacionin e komunave serbe, është e pamundur të diskutohet për marrëveshjen e dytë për normalizim”, tha ajo.
Asociacioni është një mjet vetëqeverisës i planifikuar, por i mbështetur nga një institucion i Beogradit që përfshin komunat me shumicë serbe të Kosovës, duke përfshirë rreth 50,000 njerëz. Do të krijonte një situatë të ngjashme me atë të Bosnjë-Hercegovinës, ku një ent i veçantë, me mbështetjen e Beogradit, ekziston brenda një vendi tjetër.
Kosova ka refuzuar kategorikisht të shqyrtojë një opsion të tillë duke thënë se është jokushtetuese dhe gjithashtu krejtësisht e gabuar të kërkohet nga një shtet sovran që të lejojë formimin e një entiteti të pavarur dhe vetëqeverisës brenda kufijve të tij.
Palët e interesuara thonë se është e padrejtë që të kërkohet nga Kosova që të japë një pjesë të integritetit të saj kombëtar si pjesë e negociatave për të fituar reciprocitetin dhe të drejtat që i takojnë në BE, NATO dhe OKB.
BE-ja ka shtyrë për krijimin e shoqatës, por ka qëndruar ngushtë me juridiksionin dhe kompetencat ekzekutive që do t’i jepeshin.
